เมื่อพ่อแม่ทะเลาะกันบ่อยส่งผลอย่างไรต่อพัฒนาการของลูก?

เมื่อพ่อแม่ทะเลาะกันบ่อยส่งผลอย่างไรต่อพัฒนาการของลูก?

 

ดร.มฤษฎ์ แก้วจินดา (Ph.D.)
นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
EMDR Psychotherapy Supervisor and Brainspotting Psychotherapy Practictioner

พ่อแม่มักทะเลาะกันด้วยหลายเหตุผล รวมทั้งความเครียดในด้านต่างๆ เช่น เครียดจากการทำงาน กังวลเรื่องการเงิน ความไม่เห็นด้วยในรูปแบบการเลี้ยงลูก อย่างไรก็ตามหากปล่อยทิ้งไว้ ‘ไม่เป็นผลดีต่อความสัมพันธ์ชีวิตคู่’ ในระยะยาวอย่างแน่นอน

ความขัดแย้งของทั้งพ่อและแม่อาจมาจากปัญหาและสาเหตุที่ซับซ้อน สาเหตุโดยทั่วไปแห่งความขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้นได้เช่น
 

1. ความขัดแย้งที่ไม่ได้รับการแก้ไข

อาจเคยมีประเด็นปัญหาที่เคยเกิดขึ่นในอดีตและยังไม่ได้รับการแก้ไข อาจส่งผลต่อความขัดแย้และทัศนคติด้านลบต่อกันในปัจจุบันด้วย

2. การสื่อสารที่เป็นปัญหา

การสื่อสารที่ไม่สามารถที่อธิบายเหตุผลหรือเรื่องจำเป็นที่ตัวเองต้องการได้ นำสู่ความเข้าใจผิดและสร้างความหงุดหงิดและไม่พอใจให้กับอีกฝ่าย

3. ความกังวลด้านการเงิน

อุปสรรคและความยากลำบากในชีวิตและการต้องดิ้นรนหาเลี้ยงชีพ เอาตัวรอดในชีวิต ทั้งเรื่องความกังวลเรื่องการเงิน และหน้าที่ความรับผิดชอบต่อการเลี้ยงดูลูกและครอบครัวตัวเอง มักส่งผลต่อสภาพจิตใจ และมีพฤติกรรมแสดงออกที่สร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นลบ อาจมีพฤติกรรมก้าวร้าวได้

4. ไม่มีวิธีทักษะรับมือกับปัญหาที่ดี

พ่อแม่อาจมีความวิตกกังวล ไม่สบายใจแต่ไม่มีวิธีรับมือกับมัน มีการสื่อสารที่เป็นลบ ไม่สามารถสื่อสารออกมาให้ชัดเจนในสิ่งที่ตนต้องการแต่กลับใช้วิธีประชดประชัน เสียดสี เลือกการใช้วิธีงอนไร้เหตุผลในการรับมือกลับความไม่พอใจที่มี

5. มีความคาดหวังที่แตกต่างกัน

มีความเห็นไม่ตรงกันในเรื่องของการรับผิดชอบต่อภาระต่างๆ ภายในครอบครัว แผนการด้านการเงิน การลงทุน การทำงาน การเติบโตของครอบครัว การอบรมสั่งสอนลูก เป้าหมายสูงสุดในชีวิตของทั้งคู่ที่ไม่ได้ไปในแนวทางเดียวกันอาจสร้างความเครียดและปัญหาความขัดแย้งได้

6. มีปมบาดแผลทางใจในอดีต

ประสบการอันเลวร้ายในวัยเด็กส่งผลต่อพฤติกรรมและการกระทำในวัยผู้ใหญ่โดยเฉพาะด้านสัมพันธภาพกับผู้อื่น

7. การเลี้ยงดูในวัยเด็ก

หากพ่อแม่เติบโตมาในครอบครัวที่มีแต่ความคิดลบ สภาพแวดล้อมทางจิตใจที่เป็นพิษย่อมส่งผลต่อบรรทัดฐานการมองโลกในเชิงลบโดยไม่รู้ตัว

 

พ่อแม่ที่มักทะเลาะกันอยู่บ่อยครั้งส่งผลเสียต่อพัฒนาการด้านจิตใจของลูกอย่างไร?

เมื่อพ่อแม่ทะเลาะกันย่อมส่งผลเสียต่อลูกในหลายๆ ด้าน ทั้งความเครียด ความวิตกกังวล มีพฤติกรรมที่เป็นปัญหา การจัดการด้านอารมณ์ของตัวเองมีความบกพร่อง ส่งผลต่อความสัมพันธ์กับผู้อื่นเมื่อโตขึ้น ลูกรู้สึกว่าบ้านไม่ปลอดภัย อาจมีผลการเรียนที่ตกต่ำ และสุขภาพโดยรวมไม่ดี

ผลกระทบด้านจิตใจที่สำคัญเมื่อพ่อแม่ทะเลาะกันอาจมีดังนี้

1. ภาวะด้านจิตใจเครียดมาก

เด็กอาจมีประสบการณ์และความรู้สึกกลัว เศร้าเสียใจ วิตกกังวล สับสนเมื่อต้องเป็นพยานแห่งความขัดแย้งของพ่อแม่  อาจนำไปสู่โรคซึมเศร้า และโรควิตกกังวล

2. มีพฤติกรรมที่สร้างปัญหา

การได้เห็นการทะเลาะวิวาทบ่อยครั้งส่งผลต่อพฤติกรรมรุนแรง ควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ไม่ดี มีปัญหากับสมาธิและมักยอมแพ้ ล้มเลิกง่ายๆ

3. ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง (Low self-esteem)

ลูกอาจมีความขัดแย้งอยู่ในใจและอาจมีความเชื่อที่ผิดเกี่ยวกับปัญหาที่เกิดขึ้นของพ่อแม่ว่าตนเองอาจเป็นต้นเหตุของปัญหาทำให้รู้สึกว่าตนเองไร้ค่า

4. มีปัญหาด้านสัมภาพกับผู้อื่น

การได้พบเห็นปัญหาความขัดแย้งอยู่ตลอดเวลาย่อมส่งผลกระทบต่อรูปแบบปฎิสัมพันธ์กับผู้อื่น ทำให้มีความยากลำบากในการสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่นและรักษาสัมพันธภาพที่ดีนั้นไว้

5. มีปัญหาด้านการนอนหลับ

ความเครียดจากความขัดแย้งของพ่อแม่ ที่นำไปสู่การทะเลาะกัน ส่งเสียงดัง โดยเฉพาะในเวลาค่ำที่พ่อแม่มักคิดว่าลูกหลับแล้ว แต่บ่อยครั้งมักรบกวนการนอน และส่งผลกระทบต่ออารมณ์ความรู้สึกของเด็กต่อไปในอนาคต

6. ปัญหาด้านสุขภาพ

ประสบการณ์ความขัดแย้งของพ่อแม่ที่เด็กเจออาจส่งผลต่อสุขภาพทางร่างกาย เช่น มีอาการปวดหัว ปวดท้องหรือ ไม่อยากอาหาร เนื่องจากภาวะความเครียด

แก้ไขอย่างไรเมื่อพ่อแม่มีแต่ความขัดแย้ง

1. สื่อสารให้ทั้งคู่รู้ว่าความคิดลบของตนมีผลกระทบอย่างไรกับลูก

ไม่ควรเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ไม่ควรทำตัวเป็นคนกลางไกล่เกลี่ย ทางออกที่ดีที่สุดคือควรให้ทั้งคู่ปรับวิธีการสื่อสารและพยายามแก้ไขปัญหาให้ได้ด้วยตัวเอง เว้นแต่พ่อแม่ขอความช่วยเหลือจากเรา

2. แนะนำให้ไปพบผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำบำบัด

หากความขัดแย้งหรือความคิดลบรุนแรงมากขึ้นส่งผลต่อความสัมพันธ์ของคนในครอบครัวควรพามาพบผู้เชี่ยวชาญเพื่อได้รับการช่วยเหลือและแก้ไข

3. ดูแลจิตใจตัวเองก่อน

ลูกควรโฟกัสไปที่สภาวะด้านจิตใจที่ดีของตัวเองเป็นหลัก วางขอบเขตให้ความใส่ใจกับการดูแลตัวเอง และควรปกป้องตัวเองจากผลกระทบด้านทัศนคติที่เป็นลบของพ่อแม่

การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีความขัดแย้งสูงระหว่างพ่อแม่ย่อมไม่ส่งผลดีกับลูกอย่างแน่นอน ในภาวะความขัดแย้งสร้างความเครียดให้กับลูกเป็นอย่างมากและมักสร้างรอยบาดแผลทางใจให้กับลูก หากความขัดแย้งของพ่อแม่ดูไม่มีทีท่าจะยุติและยิ่งทวีความรุนแรงขึ้นไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ควรมาพบผู้เชี่ยวชาญด้านสัมพันธภาพครอบครัวเพื่อได้รับการแก้ไขและหาทางออกที่ดีกับทุกฝ่าย

 

อ้างอิง
https://www.parents.com/how-parents-fighting-affects-children-s-mental-health-4158375