EMDR Therapy กับการแก้ปมบาดแผลทางใจในเด็ก

EMDR Therapy กับการแก้ปมบาดแผลทางใจในเด็ก

ดร.มฤษฎ์ แก้วจินดา (Ph.D)
Dr. Marid Kaewchinda 
นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
นักจิตบำบัด EMDR Psychotherapy/ Brainspotting Psychotherapy Practitioner

วิธีบำบัดบาดแผลทางใจ (Trauma Therapy) สำหรับเด็กที่ประสบเหตุการณ์อันเลวร้ายเช่นการถูกกลั่นแกล้งจากผู้อื่น ถูกทำร้ายร่างกายหรือจิตใจจากคนใกล้ตัว หรือถูกล่วงละเมิดทางเพศนั้น จะมีวิธีการใดบ้างในเทคนิคเชิงจิตวิทยาในการรักษาบาดแผลทางใจที่เกิดเป็นปมในใจให้กับเด็ก

จากสถิติพบว่าเด็กที่ประสบเหตุการณ์อันเลวร้าย จะเพิ่มโอกาสเสี่ยงในการมีสุขภาพจิตที่มีปัญหาในวัยรุ่นหรือวัยผู้ใหญ่ อาจถึงขั้นติดแอลกอฮอล์ หรือเสี่ยงต่อการทำร้ายตัวเอง ไปจนถึงการฆ่าตัวตาย

การที่เด็กสามารถหลุดพ้นจากสถานการณ์อันเลวร้ายเหล่านั้นมาได้อาจเป็นแค่เพียงการได้มีชีวิตรอด

แต่ความรู้สึกแย่ยังคงสร้างความเจ็บปวด ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกโทษตัวเอง อับอาย เครียด เก็บกด และในที่สุดสมองจะถูกปิดกั้นการรับรู้ ทำให้ยากที่จะแก้ไขให้เป็นปกติหากปล่อยไว้นาน หรือสมองเกิดการปิดกั้นต่อการรับความช่วยเหลือจากผู้อื่นด้วยเช่นกัน

หากปล่อยไว้แบบนี้ ในเวลาต่อมาสมองจะเริ่มถูกกระตุ้นได้ง่ายเมื่อเจอเหตุบางอย่างมากระตุ้น นั้นเป็นเพราะกลไกทางสมองส่งสัญญาณเตือนเพื่อการหลบหลีกภัยอันตรายและเป็นกลไกการเอาชีวิตรอด

อย่างไรก็ตามหากปมค้างใจไม่ได้รับการบำบัดรักษาให้เป็นปกติ จะส่งผลทำให้ต้องดำเนินชีวิตต่อไปอย่างไม่มั่นคงในจิตใจ ซึ่งอาจแสดงออกได้หลายลักษณะ เช่น หวาดกลัว หลบๆ ซ่อนๆ  ไม่กล้าเผชิญหน้า ไม่มีความมั่นใจ หรือบางคนอาจมีพฤติกรรมแสดงออกที่โต้กลับรุนแรงหงุดหงิดฉุนเฉียว ส่งผลต่อปัญหาในการควบคุมอารมณ์ หรือในบางคนไม่เป็นตัวของตัวเอง ไม่กล้าเผชิญกับสถานการณ์อันเลวร้ายและยอมตามใจผู้อื่นอย่างไม่ขัดขืนเพื่อเป็นการหลบเลี่ยงความขัดแย้ง

 

EMDR Therapy ช่วยปมบาดแผลทางใจให้เด็กได้อย่างไร?

จิตบำบัดแบบ EMDR ช่วยลดผลกระทบระยะยาวด้านปมบาดแผลทางใจ โดยวิธีจิตบำบัดแบบ EMDR จะใช้การเคลื่อนไหวสายตา เป็นการกระตุ้นสมองสองด้านไปพร้อมกับการทำงานเชื่อมโยงความทรงจำด้านลบในสมอง

การทำงานของร่างกายเพื่อช่วยโฟกัสการทำงานกับความทรงจำในสมอง และทำให้ช่วยลดปมเลวร้ายในใจที่ติดค้างในความทรงจำ

EMDR Therapy ใช้เทคนิคในการกระตุ้นการรับรู้ของร่างกายและการฟังผ่านหูแต่ละข้างด้วยคลื่นเสียงต่ำที่ สามารถช่วยให้เราโฟกัสความคิดด้านบวกและปลดปล่อยความทรงจำด้านลบให้ไหลเวียนตามกระบวนการทำงานของสมองไปจนเสร็จสมบูรณ์

หลักการของจิตบำบัดแบบ EMDR จะทำงานกับความเครียด

โดยกระตุ้นระบบประสาทที่ทำงานอัตโนมัติให้ได้เคลื่อนไหวและผ่อนคลาย การเคลื่อนไหวสายตาช่วยให้สมองได้จัดการกับกระบวนการความคิดและความทรงจำที่ติดค้าง เป็นการเปิดทางให้สมองได้รับการรักษาเยียวยาด้านจิตใจในกระบวนการต่อไป

EMDR Therapy ช่วยให้เด็กสามารถกลับมาฟื้นคืนสภาพจิตใจและตระหนักรับรู้ด้านตัวตนของตัวเอง ช่วยให้เรียนรู้ภาวะอารมณ์ของตัวเอง และเสริมสร้างวิธีในการแก้ปัญหาเวลาเผชิญหน้ากับอารมณ์ที่แปรปรวน และรุนแรง

หากเจอตัวกระตุ้นก็จะสามารถจัดการกับสิ่งเร้าเหล่านั้นได้ เป็นการช่วยให้เรารักษาสัมพันธภาพกับคนรอบข้างให้ยาวนานขึ้น และสร้างความรู้สึกอบอุ่นและปลอดภัยให้เกิดขึ้นภายในใจได้

การได้รับการบำบัดด้วยจิตบำบัดEMDR  หรือ EMDR Therapy จะช่วยให้เด็กเกิดการตระหนักรู้ถึงความไม่ปกติด้านจิตใจ และเกิดการแก้ไขทำให้เด็กไม่เกิดความรู้สึกคิดลบต่อตนเองและผู้อื่น

โดยเฉพาะเทคนิคEMDR therapy จะสอนการเรียนรู้และวิธีรับมือกับภาวะอารมณ์ต่างๆที่อาจเกิดขึ้นเวลาที่จิตใจรู้สึกกังวล เครียด หรือรู้สึกไม่สบายใจได้เป็นอย่างดี

ปมค้างใจในวัยเด็กมักส่งผลเสียต่อสุขภาพทั้งทางร่างกายและจิตใจ

โดยเฉพาะหากความเครียดรุนแรงจากประสบการณ์อันเลวร้ายที่เด็กต้องเผชิญ ร่างกายมักตอบสนองต่อความเครียดรุนแรงด้วยการแสดงออกที่มีผลกระทบด้านร่างกาย เช่น นอนไม่หลับ หลับยาก ภูมิคุ้มกันบกพร่อง และเจ็บป่วยเรื้อรังบ่อยๆและยาวนานจนเข้าสู่วัยผู้ใหญ่

เด็กที่เติบโตมาและมีปมบาดแผลทางใจมักจะมีภาวะ เครียด ซึมเศร้า วิตกกังวล คิดทำร้ายตัวเอง คิดฆ่าตัวตาย หรืออาจทำกิจกรรมเสี่ยงต่างๆ เช่นเกี่ยวข้องกับการใช้สารเสพติด ติดสุราเรื้อรังและมีมักปัญหาด้านความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง



ปมค้างใจในวัยเด็กที่ไม่ได้รับการแก้ไขมีสัญญาณเตือนอะไรบ้าง?

ปมค้างใจในวัยเด็กส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมในวัยผู้ใหญ่ หากในวัยโตเป็นผู้ใหญ่มีลักษณะพฤติกรรมดังต่อไปนี้ส่วนใหญ่มักมากจากปมค้างใจในวัยเด็ก

พฤติกรรมที่เห็นชัดเช่น ติดยา ทำร้ายร่างกายผู้อื่น ใช้ความรุนแรง มีภาวะพึ่งพิงคนอื่นอยู่ตลอดเวลา ไม่สามารถพึ่งพาตัวเองได้ เครียด กังวล อารมณ์ไม่ปกติ และมีบุคลิกภาพที่ผิดปกติ

รวมทั้งอาจมีพฤติกรรมหรือแสดงออกด้านอารมณ์ไม่โตสมกับวัยผู้ใหญ่ ไม่มีความสามารถในการรับมือกับความขัดแย้ง หรือการเผชิญหน้ากับความขัดแย้งได้

ยิ่งไปกว่านั้นปัญหาด้านสุขภาพร่างกายในวัยผู้ใหญ่ที่ไม่ได้รับการแก้ไขปมค้างใจในวัยเด็กมักมีปัญหาดังนี้

• โรคซึมเศร้า
• โรคปอดเรื้อรัง
• โรคหืดหอบ
• โรคไต
• โรคเส้นเลือดตีบ
• โรคหัวใจ
• โรคมะเร็ง
• โรคอ้วน
• โรคเบาหวาน

โดยเฉพาะในเด็กผู้หญิงมักเสี่ยงต่อการเกิดภาวะปมค้างใจในวัยเด็กมากกว่าเด็กผู้ชายถึงสี่เท่าจากสถิติ

การบำบัดปมค้างใจที่เกิดในวัยเด็กสามารถช่วยลดการเกิดผลกระทบด้านลบที่จะมาในวัยผู้ใหญ่ได้ถึง 21 ล้านคนในกรณีผู้ป่วยที่มีภาวะซึมเศร้า และสามารถช่วยลดการเกิดโรคหัวใจได้ถึง 1.9 ล้านคน รวมทั้งลดการเกิดภาวะโรคอ้วนผิดปกติได้ถึง 2.5 ล้านคน

วิธีบำบัดด้านจิตใจในการรักษาปมบาดแผลทางใจในวัยเด็กมีมากมาย ทุกวิธีเทคนิคสามารถช่วยให้แต่ละคนได้รับการรักษาและแก้ปมบาดแผลทางใจให้ได้ผู้จัดการออกไป

อย่างไรก็ตาม EMDR Therapy ถือเป็นวิธีที่เกี่ยวข้องกับการบำบัดที่เข้าจัดการความทรงจำอันเลวร้ายและปมค้างใจที่มีประสิทธิภาพในระดับลึกและเป็นการรักษาที่เทียบเท่าทางการแพทย์ โดยไม่มีผลอันตรายจากการใช้ยาเคมี แต่ควรได้รับการทำบำบัดโดยผู้เชี่ยวชาญที่ผ่านการฝึกอบรมมาเป็นอย่างดีด้าน EMDR therapy เท่านั้น

หากพบว่าตัวเองมีปมค้างใจในวัยเด็กหรือในอดีตและเคยลองวิธีอื่นๆมาแล้วไม่ได้ผล EMDR Therapy อาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสมกับคุณก็ได้ สามารถติดต่อเจ้าหน้าเพื่อขอข้อมูลรายละเอียดเพิ่มเติมทางไลน์ bettermind.th

 

อ้างอิง
https://istss.org/public-resources/trauma-basics/what-is-childhood-trauma/effects-of-childhood-trauma#:~:text=Children%20who%20are%20exposed%20to,of%20physical%20illnesses%20throughout%20adulthood.

https://www.sbs.com.au/news/article/how-emdr-therapy-works/g1uq67yio