1998 จำนวนผู้เข้าชม |
ดร. มฤษฎ์ แก้วจินดา ( Ph.D.) นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
หากจะพูดถึงความเจ็บป่วยด้านสุขภาพจิตที่คนไทยกำลังเผชิญมากที่สุดคงหนีไม่พ้น โรคซึมเศร้า หรือ ภาวะซึมเศร้า อย่างไรก็ตามยังมีโรคนี้ไม่ใช่ความเจ็บป่วยทางด้านจิตใจเพียงโรคเดียวเท่านั้นที่คนไทยกำลังเผชิญอยู่ แต่คนไทยอีกจำนวนมากกำลังทุกข์ทรมานกับโรคทางจิตเภทที่เรียกว่าโรค Schizophrenia ( สะ-กิส-โซ-ฟิ-เนีย) อีกด้วย
Schizophrenia คือโรคอะไร และมีอาการเป็นอย่างไร ทำไมถึงทำให้ผู้ป่วยต้องทนทุกข์ทรมาน เราควรศึกษาและมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคนี้เพื่อให้เราสามารถระวังความเจ็บป่วยที่จะเกิดขึ้นกับคนรอบข้างและมีความเข้าใจเมื่อเห็นพฤติกรรมหรืออาการของผู้มีแนวโน้มจะเป็นโรคนี้ได้
Schizophrenia สาเหตุเกิดจากอะไร
Schizophrenia เป็นโรคที่เกี่ยวเนื่องมาจากความผิดปกติของเคมีในสมอง ที่เป็นมาอย่างยาวนาน อาจเกิดได้หลายสาเหตุโดยไม่สามารถระบุได้แน่ชัดแต่หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ทางการแพทย์ให้ข้อสันนิฐานว่าอาจเกิดได้จากสาเหตุดังนี้
1. ปัจจัยเสี่ยงทางพันธุกรรมประวัติคนในครอบครัวที่เป็นโรคเกี่ยวกับสมองมีความเป็นไปได้ถึง 60%ที่ส่งผลต่อรุ่นต่อไป
2. สิ่งแวดล้อม ความเครียดของแม่และพัฒนาการของตัวอ่อนในท้อง เช่น การติดเชื้อไวรัสขณะตั้งครรภ์ ระดับออกซิเจนในเลือดต่ำขณะคลอด คลอดช้าหรือ คลอดก่อนกำหนด การพลัดพรากจากพ่อ-แม่ หรือ การถูกทำร้ายร่างกาย จิตใจ การถูกทารุนกรรม หรือล่วงละเมิดทางเพศในวัยเด็ก เหล่านี้ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเคมีในสมองเพราะ ความเครียด และบาดแผลทางใจการใช้สารเสพติดหรือยาบางประเภท เช่น แอมฟิตามีนก็ส่งผลในการกระตุ้นให้เกิดโรค schizophrenia ได้
3. การทำงานผิดปกติของสมอง การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากเคมีที่ผลต่อการทำงานของสมองเป็นปัจจัยสำคัญในการทำให้เกิดโรคนี้เช่นกัน
ทำไม Schizophrenia ถึงเป็นอันตราย
หลายคนเข้าใจว่าคนที่เป็น Schizophreniaนั้นมักมีพฤติกรรมรุนแรง และเป็นอันตราย เพราะทำร้ายผู้อื่นและในบางครั้งทำร้ายตัวเอง แต่ในความเป็นจริงแล้วพฤติกรรมรุนแรงเหล่านั้นอาจเกิดมาจากจิตหลอน หูแว่ว คิดว่ามีคนสั่งให้ทำ เพราะอาการทางระบบประสาทและเคมีในสมองทำให้คนที่เป็นโรคนี้มีจิตที่หลงผิดแยกแยะความจริงที่อยู่ตรงหน้า กับสมองที่คิดผิดเพี้ยนไม่ได้ เห็นภาพลวงตา ภาพหลอน หลงคิดไปว่าตนเองเป็นผู้วิเศษ หรือได้รับพลังวิเศษจากพระเจ้า เป็นศาสดาจารย์ของโลก เป็นผู้นำทางศาสนา มีความเชื่อว่าตนเองมีอิทธิฤทธิ์และแสดงออกทางพฤติกรรมและทางความคิดที่ผิดเพี้ยนเนื่องจากได้ยินการบอกกล่าวให้ปฎิบัติตามคำสั่งของผู้ทรงอำนาจต่างๆ ซึ่งมีแต่ผู้ป่วยเท่านั้นที่ได้ยินหรือเห็นภาพหลอนเหล่านั้น โดยคนอื่นไม่มีใครได้เห็นหรือได้ยินสิ่งเหล่านั้นด้วยเลย
ความเชื่อผิดๆเกี่ยวกับโรค Schizophrenia
หลายคนเข้าใจว่า Schizophreniaนั้นไม่มีทางรักษาได้ แต่ในควาเป็นจริงแล้วโรคนี้สามารถรักษาด้วยยาและจิตบำบัดจากผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาและควรได้รับการรักษาตั้งแต่เริ่มเป็นschizophrenia โดยสามารถสังเกตอาการในเบื้องต้นได้ดังต่อไปนี้
สัญญาณเริ่มต้นของโรคschizophrenia
1. มีภาวะซึมเศร้า เลิกยุ่งเกี่ยวกับสังคม
2. ไม่เป็นมิตร ขี้ระแวง และ ตอบสนองเกินกว่าเหตุหากโดนวิจารณ์
3. การนอนผิดปกติ อาจนอนเยอะเกินหรือนอนไม่หลับ
4. ไม่สนุกกับชีวิต ไม่แสดงอารมณ์ความรู้สึก
5. พูดจาแปลกๆสับสนวกวน ไม่มีสมาธิ
6. มกมุ่นทางลัทธิ ศาสนา เวทมนต์ พลังวิเศษ
นอกจากนี้สัญญาณรุนแรงของโรคschizophrenia ให้สังเกตุที่มีอาการ หากมี 1 หรือ 2 อาการดังต่อไปนี้นานเกิน 30 วันควรรีบปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
1. เห็นภาพหลอน(Hallusinations)
2. มีอาการแยกแยะความจริงกับจิตนาการไม่ได้ ( Delusions)
3. พูดจาสับสน ไม่ดูแลร่างกาย ความสะอาดสุขอนามัย
4. อาการอื่นๆ เช่นไม่มีความสนใจอยากทำอะไร ไร้อารมณ์ ไม่พูดจา
อาการของโรค schizophrenia จะมีความรุนแรงและเป็นอันตรายมากขึ้นหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการดูแลรักษา ดังนั้นหากอาการดังกล่าวเกิดขึ้นกับคนใกล้ชิดไม่ควรปล่อยทิ้งไว้เพราะอาจทำให้สถานการณ์ในการรักษาหรือการบำบัดมีความซับซ้อนมากขึ้นและอาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยและคนรอบข้าง
https://www.healthline.com/health/schizophrenia-causes#drug-use
https://www.helpguide.org/articles/mental-disorders/schizophrenia-signs-and-symptoms.htm
https://livingwithschizophreniauk.org
https://www.facebook.com/BettermindThailand
https://www.bettermindthailand.com/